![]() |
DE
TIJDLIJN DER TWEEDE WERELDOORLOG |
![]() |
APRIL 1943
00-04-1943:
- Begin April 1943 (NL) De joden ‘uit de provincie’ moeten zich melden in
Kamp Vught.
- Eind April 1943 (NL) Oprichting van de Raad van Verzet.
- Generaal Wlassow richt te Smolensk een Russisch bevrijdingscomité op.
- Zweden is bereid met Duitsland over de vrijlating van 20.000 joodse kinderen
te onderhandelen. Amerika en Engeland weigeren financiële hulp.
- De massavergassing in Chelmo word gestaakt.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
01-04-1943:
Donderdag
- (NL) Britse luchtaanval op Rotterdam; 314 doden, 163 zwaar en 400
lichtgewonden.
- In het bijzijn van generaalveldmaarschalk Keitel verleent Hitler in de tot
Fuhrerhauptquartier omgedoopte Berghof de opperbevelhebber van het aan het
Oostfront strijdende Italiaanse 8ste legerkops, generaal Garibaldi, het
ridderkruis.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
01/22-04-1943:
Donderdag / Donderdag
- De As-mogendheden trekken zich terug uit Afrika.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
02-04-1943:
Vrijdag
- De, door de Amerikaanse onderzeeboot USS Shad beschadigde, Italiaanse
blokkadebreker Pietro Orseolo arriveert, vanuit het Verre Oosten, in Bordeaux.
- In de nacht vallen de Britten, in Frankrijk, Lorient (met 47
bommenwerpers) en St Nazaire (met 55 bommenwerpers) aan.
- In de nacht leggen 33 Britse bommenwerpers mijnen in de Golf van Biskaje.
- Napels (Italië) wordt door Amerikaanse bommenwerpers aangevallen.
- De U-755 brengt, in de Middellandse Zee, het Franse schip Simon Duhamel
II tot zinken.
- La Fauconnerie (Tunesië) wordt door Amerikaanse bommenwerpers
aangevallen.
- Het Noorse schip Lysefjord wordt, op de Atlantische Oceaan, door de U-155
tot zinken gebracht.
- De U-129 brengt, op de Atlantische Oceaan, het Britse schip Melbourne
Star tot zinken.
- Op de Atlantische Oceaan brengt de U-124 de Britse schepen Gogra en Katha
tot zinken.
- Konvooi UGF 7 vertrekt van Hampton Roads (Amerika) naar Oran (Algerije).
- De Amerikaanse luchtmacht plaatst 64 vliegtuigen over naar het eiland
Attu (Aleoeten).
- In de Stille Oceaan wordt het Japanse schip "vessel No. 2 Toyo Maru"
door de Amerikaanse onderzeeboot Tunny tot zinken gebracht.
- Amerikaanse vliegtuigen vallen, nabij het eiland Vella Lavella in de
Kokolope baai (Solomoneilanden), de Japanse scheepvaart aan.
- Salamaua en Finschhafen (Nieuw Guinea) worden door Amerikaanse
bommenwerpers aangevallen.
- Op New Britain (Bismarckarchipel) worden Cape Gloucester en Gasmata, door
Amerikaanse bommenwerpers, aangevallen.
- Maungdaw (Birma) wordt door Japanse vliegtuigen aangevallen.
- Thazi (Birma) wordt door Amerikaanse vliegtuigen aangevallen.
- Heho (Birma) wordt in de nacht door Britse bommenwerpers aangevallen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
03-04-1943:
Zaterdag
- Hitler ontvangt in aanwezigheid van minister Von Ribbentrop de Bulgaarse
vorst Boris.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
04-04-1943:
Zondag
- Bombardement op Parijs, 400 doden en 500 gewonden.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
05-04-1943:
Maandag
- (België) Amerikaanse vliegtuigen bombarderen rond 15u30 de Antwerpse
gemeente Mortsel (bedoeling was de Erla-fabriek, een herstellingsplaats voor
vliegtuigen) er vallen meer dan duizend doden.
- Hans von Dohnanyi en Dietrich Bonhoeffer (Duitse verzetsmensen) worden
gearresteerd.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
06-04-1943:
Dinsdag
- (België) België is geschokt door de desastreuze gevolgen van het
bombardement op Mortsel. In Antwerpen komen tal van hulpacties op gang ten
voordele van de geteisterde bevolking.
- (België) De Belgische regering in Londen wordt verruimd met August de
Schrijver en August Balthazar. Zij worden respectievelijk minister van
binnenlandse zaken en minister van openbare werken. De Belgische regering
bestaat vanaf dat moment uit zeven ministers en vijf staatssecretarissen.
- Montgomery hervat zijn offensief vanaf de veroverde Mareth-stelling.
- Het 8e leger valt Wadi Akarit aan.
- Terugtocht van de Duitse legergroep Afrika naar de Enfidaville-stelling en
gevechten ten westen van Terbourba.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
07-04-1943:
Woensdag
- Het Britse 8e leger en het 2e US-korps maken contact met elkaar in Tunesië
(Patton sluit zich aan bij Montgomery).
- Graaf Claus von Stauffenberg raakt zwaargewond wanneer zijn vliegtuig
beschoten wordt. Hij verliest zijn rechterhand en onderarm en 2 vingers van zijn
linkerhand. Zijn rechteroog wordt weggeschoten en z'n linker beschadigd. Hierna
wordt hij tot stafchef van generaal Fromm bevorderd. Hij zou later een aanslag
op Hitler plegen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
07/10-04-1943:
Woensdag / Zaterdag
- Ontmoeting van Hitler en Mussolini in het kasteel Klessheim (Salzburg).
Mussolini en zijn gevolg verblijven op kasteel Klessheim bij Salzburg. Mussolini
maakt zich grote zorgen want het gaat fout met de Italiaanse oorlogsvoering in
Noord-Afrika. De Italiaanse dictator adviseert de Fuhrer de oorlog met de
Sovjet-Unie te stoppen en te proberen een compromisvrede te bewerkstelligen, om
zo de handen in het westen en zuiden van Europa vrij te krijgen. Maar Hitler
laat zijn bondgenoot niet eens uitspreken. Hij valt hem in de rede en praat
daarna bijna vier dagen op il Duche in, totdat deze het geloof in de Endsieg
weer heeft herwonnen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
08-04-1943:
Donderdag
- De Russen openen een groot offensief tegen de Duitsers op de Krim.
- Generaal Kawabe volgt Generaal Iida op als opperbevelhebber in Birma.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
09-04-1943:
Vrijdag
- (België) Antwerpen rouwt: de slachtoffers van het bombardement op Mortsel
worden begraven.
- Het KGL (Kriegsgefangen Lager) Lublin wordt KL, het had 12 buitencommando's
(vroeger Zwangsarbeitslager fur Juden) voor mannen en vrouwen. Evacuatie van
hoofdkamp begon reeds in het voorjaar 44, bevrijd op 24 juli 44.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
10-04-1943:
Zaterdag
- (NL) Ongeveer 85% van de studenten weigert de loyaliteitsverklaring te
ondertekenen. Studenten die de loyaliteitsverklaring niet hebben ondertekent,
mogen de universiteiten en hoge scholen niet betreden.
- (NL) Joden mogen niet langer verblijven in de provincies Friesland, Groningen,
Drente, Overijssel, Gelderland, Limburg, Noord-Brabant en Zeeland.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
11-04-1943:
Zondag
- Guderian brengt een bezoek aan Hitler op de Obersalzberg.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
12-04-1943:
Maandag
- (België) Bombardement op Antwerpen, 2110 doden en 600 gewonden.
- Hitler heeft op de Obersalzberg een bespreking met Antonescu.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
13-04-1943:
Dinsdag
- (NL) Beschikking van Rauter: De joden moeten nu ook Noord- en Zuid-Holland
(behalve Amsterdam) en Utrecht verlaten en wel voor 23 april.
- De Duitsers ontdekken, bij Katyn, de lichamen van 4143 Poolse militairen
(Bloedbad van Katyn). Nabij Katyn ontdekken Duitse soldaten een massagraf van
meer dan 4.000 Poolse officieren die door het Rode leger zijn afgemaakt.
- Gevechten om de Efida-stelling en ten westen van de lijn Bizerta-Tunis.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
14-04-1943:
Woensdag
- (België) Paul Colin, directeur van het collaborerende kunstweekblad
Cassandre, wordt neergeschoten door Arnaud Fraiteur.
- Sauckel deelt in een brief aan Hitler mee dat op 31 maart 1943 3.638.056
buitenlandse arbeiders in de Duitse oorlogsindustrie werkten. Bovendien waren in
de Duitse industrie 1.622.829 krijgsgevangenen tewerkgesteld.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
15-04-1943:
Donderdag
- Cherbourg (Frankrijk) wordt in een daglichtaanval door 13 Britse
bommenwerpers aangevallen.
- Konvooi OS 46 / KMS 13 vertrekt van Liverpool (Engeland) naar Freetown (Sierra
Leone) en Gibraltar.
- In de nacht leggen 23 Britse bommenwerpers mijnen in de Golf van Biskaje.
- Op Sicilië worden Catania en Palermo door Amerikaanse bommenwerpers
aangevallen.
- De Britse onderzeeboot HMS Taurus brengt, in de Middellandse Zee, het
Italiaanse schip Luigi tot zinken.
- In Alexandrië gaat het Britse schip Clan Macindoe door brand verloren.
- In Tunesië neemt generaal Omar Bradley het commando over het Amerikaanse
2e Korps op zich.
- Rond Djebel el Ang (Tunesië) plaatsen de Duitsers een tegenaanval op het
Britse 5e Korps.
- Ste-Marie du Zit (Tunesië) wordt door Amerikaanse vliegtuigen
aangevallen.
- Voor de Braziliaanse kust wordt de Italiaanse onderzeeboot Archimede,
door Amerikaanse vliegtuigen, tot zinken gebracht.
- In Amerika wordt de bouwopdracht voor het Amerikaanse vliegdekschip
Yorktown gegeven.
- Amerikaanse vliegtuigen vallen het eiland Kiska (Aleoeten) aan.
- Het Japanse schip Kaihei Maru wordt, in de Stille Oceaan, door de
Amerikaanse onderzeeboot USS Seawolf tot zinken gebracht.
- Lae, op Nieuw Guinea, wordt door Amerikaanse bommenwerpers aangevallen.
- In Wewak (Nieuw Guinea) wordt de Japanse torpedobootjagerTachikaze door
Amerikaanse bommenwerpers beschadigd.
- Op New Britain (Bismarckarchipel) worden Gasmata en Rabaul, door
Amerikaanse bommenwerpers, aangevallen.
- In Birma worden Thilawa, Prome, Mandalay, en Ywataung door Amerikaanse
vliegtuigen aangevallen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
16-04-1943:
Vrijdag
- de Hongaarse leider (Rijksregent) Horthy van Hongarije bezoekt Hitler in
Straatsburg op Kasteel Klessheim. Aan de orde zijn zoals gebruikelijk de
politieke en militaire situatie, maar ook dringt Hitler sterk aan op de
arrestatie en deportatie van de Hongaarse joden naar de Duitse concentratie- en
vernietigingskampen. Horthy weigert evenwel.
- Alleen Tunis en Bizerta nog in Duitse handen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
17-04-1943:
Zaterdag
- De Civil Affairs division van het Amerikaanse minister van oorlog begint
met zijn arbeid (ontwerpen voor de toekomstige bezetting van Duitsland;
generaal-majoor Hilldring).
- De Amerikanen bombarderen, tijdens de tot dan toe grootste Amerikaanse
luchtaanval, de vliegtuigfabrieken in Bremen. 16 van de 115 B-17's gaan
verloren.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
18-04-1943:
Zondag
- Tijdens een inspectiereis wordt het toestel van de Japanse admiraal
Isorokoe Yamamoto, boven de Salomonseilanden nabij Bougainville, aangevallen
door een Amerikaanse P-38, waarbij Yamamoto om het leven komt, hij wordt
vervangen door admiraal Koga. Yamamoto was het brein achter de Japanse aanval op
Pearl Harbor.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
19-04-1943:
Maandag
- Hr.Ms. Flores wordt uit de konvooidienst onttrokken en gereedgemaakt voor
een geheime bestemming, welke de Middellandse Zee zou blijken.
- (België) De Gentenaar wordt een week geschorst omdat de redactie berichten in
verband met de verplichte tewerkstelling weigert op te nemen.
- De tweede Joodse opstand van het getto van Warschau breekt uit; duurt tot 23
september, wanneer (onder leiding van de SS-generaal Stroop) alle leven in bloed
is gesmoord (56.065 joden worden vermoord).
- De Fuhrer ontvangt de Noor Quisling. In het communique valt onder meer te
lezen: "In een sfeer van volledige vertrouwen werden de vraagstukken met
betrekking tot de Europese strijd tegen het bolsjewisme besproken. Men kwam tot
het besluit samen de strijd voor het voortbestaan van de Europese cultuur, de
vrijheid en onafhankelijkheid van de volkeren van het Europese continent en de
gemeenschappelijke Groot-Germaanse doeleinden voort te zetten."
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
20-04-1943:
Dinsdag
- (België) De verzetsgroep Nola pleegt een aanslag op het kantoor voor de
verplichte tewerkstelling in Brussel; 250.000 fiches gaan in vlammen op.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
21-04-1943:
Woensdag
- Washington onthult, dat sommige van de gevangengenomen Amerikanen door de
Japanners zijn onthoofd.
- De op 18-04-1943 omgekomen opperbevelhebber van de Japanse vloot, admiraal
Isorokoe Yamamoto, wordt opgevolgd door admiraal Minichi Koga.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
22-04-1943:
Donderdag
- De Fuhrer ontvangt Speer, zijn architect en minister van Bewapening en
Oorlogsproductie. Volgens Speer is Hitler die dag vol vertrouwen over de afloop
van de oorlog en ervan overtuigd dat de totale oorlog de grote redding al
betekenen.
- De eerste groep Britse waarnemingsofficieren landt bij Kibavsko Polje (Lika)
in Joegoslavië.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
23-04-1943:
Vrijdag
- (NL) De Nederlandse provincies worden 'Judenrein' verklaard.
- Bij William Simons & Co. te Renfrew wordt "HMS Ribble" (de
latere Hr.Ms. Johan Maurits van Nassau ) te water gelaten.
- Hitler heeft op de Obersalzberg een bespreking met Tito.
- Patton gaat met zijn 7de leger in Afrika in de aanval.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
24-04-1943:
Zaterdag
- In Marseille (Frankrijk) wordt, door het Franse verzet, voor het
eerst een lid van "De Milice", Paul de Gassovski, vermoord. De Milice
Française, vaak afgekort tot Milice, was een paramilitaire eenheid die op 30
januari 1943 door Vichy-Frankrijk werd opgericht om de Duitsers te helpen.
- Konvooi ON 180 vertrekt van Liverpool (Engeland) naar New York City
(Amerika).
- De Britse onderzeeboot HMS Sahib brengt, in de Middellandse Zee, het
Italiaanse schip Galiola tot zinken, maar wordt hierna zelf door vijandelijke
oorlogsschepen en vliegtuigen tot zinken gebracht.
- De U-129 brengt, op de Atlantische Oceaan, het Amerikaanse schip Santa
Catalina tot zinken.
- Het Britse schip Rosenborg wordt, op de Atlantische Oceaan, door de U-386
tot zinken gebracht.
- Op de Atlantische Oceaan wordt de U-710 door geallieerde vliegtuigen tot
zinken gebracht.
- Boven IJsland wordt door Amerikaanse jachtvliegtuigen een Duitse Ju-88,
die op een verkenningsmissie was, neergehaald.
- De invasietroepen voor het eiland Attu (Aleoeten) vertrekken van San
Francisco (Amerika).
- In de Stille Oceaan wordt het Japanse schip Kasuga Maru door de
Amerikaanse onderzeeboot USS Flying Fish tot zinken gebracht.
- Voor de kust van New South Wales (Australië) wordt het Australische
schip Koowarra door de Japanse onderzeeboot I-26 tot zinken gebracht.
- Op Nieuw-Guinea worden Mubo, Biliau, Lae, en Singor, door Amerikaanse
vliegtuigen, aangevallen.
- Amerikaanse vliegtuigen doen aanvallen op Kendari (Celebes) en Dili (Timor).
- De Japanners vallen, met 44 jachtvliegtuigen, Lingling (China) aan, de
Chinezen claimen dat zij 4 P-40's hebben neergeschoton tegen het verlies van
twee eigen vliegtuigen.
- Namtu (Birma) wordt door Amerikaanse vliegtuigen aangevallen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
25-04-1943:
Zondag
- Hr.Ms. Soemba krijgt een andere commandant.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
26-04-1943:
Maandag
- De Sovjetunie verbreekt, naar aanleiding van een verzoek van de Poolse
regering in ballingschap aan het Rode Kruis om een onderzoek in te stellen naar
de massamoord te Katyn (zie 13 april), haar relaties met de regering Sikorski.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
27-04-1943:
Dinsdag
- Hitler heeft op de Obersalzberg een bespreking met Pawelic.
- Bolivia sluit zich aan bij de Verenigde Naties.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
28-04-1943:
Woensdag
- Tijdens een nachtelijke oefening in Lyme Bay (voor Operatie Neptune) laten
9 snelle Duitse E-boten 2 LST's zinken en wisten te ontkomen in de verwarring,
600 Amerikaanse soldaten en mariniers kwamen om het leven.
- Tijdens het keerpunt in de strijd om de Atlantische Oceaan verliest konvooi
O.N.S.2 dertien van haar 42 schepen. 7 van de 51 aanvallende U-boten worden tot
zinken gebracht, waarvan 2 door vliegtuigen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
29-04-1943:
Donderdag
- (NL) De Duitse generaal Christiansen roept alle Nederlandse ex-militairen
op zich te melden om als krijgsgevangene te worden weggevoerd. Velen onttrekken
zich er aan. Uitgebreide stakingen, in Twenthe, is het Nederlandse antwoord
("April-Mei-stakingen").
- Hr.Ms. Soemba vertrekt, in Middellandse zee camouflagekleuren, naar Alexandrië.
- Officiele instelling van de keiboban, hulppolitie en van de seinendan, een
stelsel van jeugdorganisaties in Indonesië.
- Hitler ontvangt de Franse regeringschef Laval. Het communique spreekt van:
"in volle objectiviteit werd nagegaan, welk aandeel Frankrijk moest
bijdragen aan de oorlogsinspanning en offers die de As-mogendheden voor de
opbouw van een nieuw Europa in de strijd tegen het bolsjewisme... op zich hebben
genomen.".
- 43 U-boten brengen op de Atlantische Oceaan uit konvooi ONS 5 13 schepen met
61.959 BRT tot zinken. De laatste dag worden door de Support-Groups 6 U-boten
tot zinken gebracht.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
30-04-1943:
Vrijdag
- (NL) In geheel Nederland breken spontane stakingen uit (zie 29 april), de
Nederlandse regering in Londen roept (via Radio Oranje) op geen medewerking te
verlenen aan het wegvoeren van Nederlandse ex-militairen. De spoorwegen besluit
niet te staken.
- (NL) Afkondiging van het politie-standrecht in vier provincies Talrijke
doodvonnissen worden geveld (ca 4.000).
- Het concentratiekamp (Aufenthaltslager fur Juden) Bergen-Belsen wordt
opgericht.
- Sinds de bloedige onderdrukking in het getto van Warschau (19-04-1943) werden
40.000 joden gearresteerd.
- De Duitse U-boot 515 brengt uit konvooi TS 37 ten westen van Freetown 7
schepen van 43.265 BRT tot zinken.
- Dagorder van Stalin: "Uitsluitend de onvoorwaardelijke overgave van
Hitler-Duitsland zal Europa vrede schenken".
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -