![]() |
DE
TIJDLIJN DER TWEEDE WERELDOORLOG |
![]() |
MEI 1941
00-05-1941:
- (NL) In Nederland mogen Joden niet meer in schouwburgen en bioscopen komen,
uitgezonderd de zgn. joodse theaters. Daar mogen geen ariërs komen.
- Midden mei 1941 worden de Duitse luchteskaders grotendeels naar het oosten en
het Middellandse-Zeegebied overgeplaatst.
- (begin mei) Begin van de voorbereiding op een gewapende opstand door leden van
de KPJ in Zagreb (Kroatie).
- Eerste droppingen van SOE in Frankrijk.
- Vorming van groepjes Cetniks onder bevel van Draza Mihailovic.
- Vorming van de vier SS-Einsatzgruppen voor massa-executies in Rusland.
- (vanaf eind mei) De geallieerde konvooien op de Atlantische Oceaan worden
beschermd tegen U-bootaanvallen (door escorterende oorlogsschepen).
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
01-05-1941:
Donderdag
- (NL) Beroepsuitoefening door joden in de vrije beroepen beperkt. Joodse
artsen, apothekers en vertalers mogen niet langer voor niet-joden werken.
- (NL) Joden mogen radio meer bezitten.
- In Griekenland wordt de regering-Zsolakoglu gevormd.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
02-05-1941:
Vrijdag
- (NL) Journalistenbesluit. Journalisten werden o.a. verplicht zich aan te
sluiten bij het Verbond van Nederlandsche Journalisten. joden mochten daar geen
lid van zijn. Tevens dienden de journalisten loyaal mee te werken met de
bezetters.
- Anti-Britse opstand (gesteund door Duitsland) en een gewapend conflict van
Iraakse- en Britse troepen.
- Irak eist terugtrekking van de Britse troepen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
03-05-1941:
Zaterdag
- Duitse overwinningsparade in Athene, afgenomen door veldmaarschalk List en
generaal von Richthofen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
03/19-05-1941:
Zaterdag / Maandag
- De slag bij Amba Alagi (Noord-Ethiopië). Uiteindelijk verliezen de Italianen
deze slag.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
04-05-1941:
Zondag
- Toespraak van Hitler "De Nationaalsocialistische Staat... zal meer als
duizend jaar bestaan....
- In de nacht worden de maritieme installaties en oorlogsschepen te Brest
(Frankrijk) door 97 Britse vliegtuigen aangevallen.
- Het Britse schip Royston wordt in de Noordzee door vliegtuigen van de
Luftwaffe beschadigd, maar als zij al op sleep is zinkt zij alsnog.
- De Britse mijnenveegtrawler HMT Ben Gairn wordt in de Noordzee door de
Luftwaffe tot zinken gebracht.
- In de nacht bombardeert de Luftwaffe Liverpool met 53 vliegtuigen, Barrow-in-Furness
met 55 vliegtuigen en Belfast met 204 vliegtuigen.
- In het Bristol Channel (zuidwest Engeland), 6 mijl van Trevose Head, wordt het
Britse schip Tregor door Duitse vliegtuigen tot zinken gebracht (geen
slachtoffers).
- Uit Italië vertrekt een konvooi (zeven schepen geëscorteerd door de
torpedobootjagers Vivaldi, Da Noli, en Malocello plus 3 torpedoboten en een
scherm van 3 kruisers en vijf torpedobootjagers) naar Noord-Afrika.
- Duitse troepen bezetten de Griekse eilanden Lesbos en Chios.
- Britse vliegtuigen vallen de vliegvelden van Bagdad en Mosul (Irak) aan,
tevens droppen ze vlugschriften boven Bagdad.
- In de Middellandse Zee zinkt de Italiaanse torpedoboot Giuseppe la Farina door
onbekende oorzaak. Mogelijke oorzaken zijn a) een mijn, b) Britse vliegtuigen of
c) getorpedeerd door de Britse onderzeeboot HMS Undaunted.
- In de nacht komt het Australische 2/32e Bataljon, met de Britse
torpedobootjagers Decoy en Defender, aan in Tobruk (Libië) om het garnizoen te
versterken.
- Op de Atlantische Oceaan wordt het Zweedse schip Japan door de U-38 tot zinken
gebracht.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
05-05-1941:
Maandag
- Verdinaso, Rex-vlaanderen en het VNV fusioneren.
- De keizer van Ethiopie, Haile Selassie keert terug naar Addis-Abeba.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
06-05-1941:
Dinsdag
- (NL) Bepaalde straten in Amsterdam worden aangemerkt als 'joodse straten'.
- (NL) Joden mogen de effecten en handelsbeurzen niet meer betreden.
- Operatie Tijger, het eerste konvooi, sinds vele maanden, van Gibraltar naar
Egypte. Het konvooi vervoert voorraden bestemd voor het Britse
woestijnoffensief.
- Britse eenheden verslaan Iraakse troepen bij Habbaniyah.
- Ondertekening van een economisch verdrag tussen Japan en Frans-Indochina.
- Stalin neemt het voorzitterschap van de raad van volkscommissarissen over.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
07-05-1941:
Woensdag
- (NL) Kleding komt op de bon.
- Jean Cassaert beland in Londen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
08-05-1941:
Donderdag
- Grote raids van de RAF op Duitsland: in totaal 359 bommenwerpers, waarvan 317
aanvallen op Hamburg en Bremen uitvoeren.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
09-05-1941:
Vrijdag
- Vredesverdrag tussen Japan en Thailand ondertekend.
- (nacht) Rudolf Hess, Hitlers rechterhand, maakt in duistere omstandigheden een
noodlanding in Schotland. Eenmaal geland wordt hij geïnterneerd.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
10-05-1941:
Zaterdag
- (NL) Arbeiders protesteren tegen de lage lonen en de gebrekkige
voedselbevoorading.
- Rudolf Hess vliegt naar Schotland.
- Britse eenheden rukken op naar Bagdad; het Arabische legioen bezet fort te
Rutba.
- Het Arabische legioen bezet het fort te Rutba.
- Generaal Draja Mihailowitsj, aanvoerder van de Tsjetniks, die de capitulatie
van het Joegoslavische leger niet erkent, begint in het gebied van Rawna Gora
(in zuidwest-Servie) met georganiseerd verzet tegen de Duitse bezettingsmacht.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
10/11-05-1941:
Zaterdag / Zondag
- Laatste zware aanval op Londen; 400 ton springstof- en 100 ton aan brandbommen
afgeworpen, het Britse Lagerhuis en het Brits Museum worden getroffen tijdens
deze aanval van de Luftwaffe.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
11-05-1941:
Zondag
- De Vlaamse afdeling van de Rexistenbeweging van Leon Degrelle en het Verdinaso
(Verenigde Dietsche Nationaalsocialisten) met het Vlaamsch Nationaal Verbond
versmolten.
- 's morgens om 9.30 uur wordt Hitler gewekt en leest hij de brief die Hess
heeft achtergelaten. Korte tijd later bruist de Berghof van het leven; de ene
emotionele bespreking na de andere vindt plaats.
- De Duitsers voltooien de verovering van de Griekse eilanden in het oostelijk
deel van de Egeïsche Zee.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
12-05-1941:
Maandag
- Hitler geeft bevel alle personen die direct of indirect met Hess in verbinding
hebben gestaan met onmiddellijke ingang te arresteren. Rijksperschef Dietrich
stelt een officiele boodschap op, waarin melding wordt gemaakt van de solovlucht
van Hess naar Engeland. Voorts benoemt Hitler Reichsleiter Bormann tot leider
van de partijkanselarij, de voormalige Dienstelle des Stellvertreters des
Fuhrers.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
13-05-1941:
Dinsdag
- Duits-Kroatisch grensverdrag.
- Annexatie van Zuid-Stiermarken door Duitsland.
- Decreet van Hitler over de uitoefening van de oorlogsjurisdictie in het gebied
Barbarossa.
- Martin Bormann volgt Rudolf Hess op als kanselier van de partij.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
14-05-1941:
Woensdag
- In bezet Frankrijk worden massaal buitenlandse Joden gearresteerd.
- Konvooi HG 62 vertrekt van Gibraltar naar Liverpool (Engeland).
- Duitse vliegtuigen brengen, in de Baai van Suda (Kreta - Griekenland), het
Britse schip Dalesman tot zinken.
- De RAF valt Duitse vliegtuigen op het Vichy-Franse vliegveld in Palmyra (Sirië)
aan.
- In de zuidelijke Atlantische Oceaan wordt het Britse schip Rabaul door de
Duitse raider Atlantis tot zinken gebracht.
- De Duitse raider Kormoran heeft in de Indische Oceaan een rendez-vous met de
buitgemaakte walvisvaarder Adjutant en het bevoorradingsschip Alstertor.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
15-05-1941:
Donderdag
- (NL) Joden dienen de (niet-joodse) orkesten te verlaten.
- Operatie Brevity, aanval op Rommels front langs de Egyptisch-Libysche grens met
als einddoel Tobroek. De Britten heroveren Sollum en Halfaya Pas.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
16-05-1941:
Vrijdag
- 100.000 mensen staken in de streek van Luik.
- De laatste Britse versterkingen komen aan op Kreta.
- De hertog van Aosta geeft zich over bij Amba Alagi in Abessinië.
- Groot-Brittannie besluit tot een embargo voor de uitvoer van rubber (uit
Malakka) naar Japan.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
17-05-1941:
Zaterdag
- Hitler vaardigt Weisung nr.29 uit betreffende de militaire bevoegdheden in de
Balkanlanden. Het gaat hem erom de Italiaanse bondgenoten niet te veel rechten
in dit gebied te geven.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
18-05-1941:
Zondag
- De 'Bismarck' en de 'Prinz Eugen' verlaten Gdansk.
- Italiaans verdrag met Kroatie. Italie krijgt delen van Joegoslavie en bijna
alle Dalmatische eilanden.
- De Italianen in Abessinie geven zich over aan de Britten.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
19-05-1941:
Maandag
- In ruil voor verdergaande samenwerking met de Vichy-Franse regering laat
Duitsland 100.000 Franse krijgsgevangenen vrij en verlagen zij de hoogte van de
herstelbetalingen.
- Het Britse schip Winkfield loopt in de Noordzee op een mijn en zinkt.
- Operatie Splice: Force H vertrekt van Gibraltar met Hurricane's voor Malta.
- De zes overgebleven jachtvliegtuigen van de RAF op Kreta worden teruggetrokken
naar Egypte.
- Britse vliegtuigen (RAF) vallen Duitse en Vichi-Franse vliegtuigen in Damascus
(Sirië) aan.
- Britse troepen bezetten Fallujah (Irak).
- Een Italiaans konvooi (zeven schepen geëscorteerd door de Italiaanse
torpedobootjagers Folgore, Euro, Fulmine, Strale en Turbine met 2 kruisers en 3
torpedojagers als scherm) vertrekt van Palermo (Sicilië - Italië) naar Tripoli
(Libië).
- Ongeveer 5.000 Italianen geven zich, te Amba Alagi (Ethiopië), over.
- Op de Atlantische Oceaan brengt de U-96 het Britse schip Empire Ridge tot zinken.
- Konvooi SC 32 vertrekt van Halifax (Canada) naar Liverpool (Engeland).
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
20-05-1941:
Dinsdag
- Operatie Merkur (Mercury): Duitse parachutisten landen omstreeks 8u00 's
ochtends op Kreta met 430 bommenwerpers, 500 transportvliegtuigen, 250 jagers,
72 zweefvliegtuigen en 4.500 parachutisten, deze worden boven Malème en Chania
gedropt. Ze nemen het vliegveld Maleme in en dient als belangrijke
bevoorradingsbasis voor de Duitsers.
- Gevechten bij Maleme, Kanea, Herakleion (Iraklion) en Rethymnon op Kreta
tussen de aldaar gelegerde Engelse troepen en Duitse luchtlandingstroepen.
- De hertog van Aosta, de gouverneur van Italiaans-Oost-Afrika, capituleert bij
Amba-Alagi (Abessinie).
- Op deze datum zijn 120 Duitse divisies aan de Duits-Russische grens
samengekomen.
- De spion Sorge (die het vertrouwen van de Duitse ambassadeur in Tokio heeft
gewonnen) deelt de Russische regering de vermoedelijke Duitse aanvalsdatum (22
juni) mee.
- Operaties op de Atlantische Oceaan, tijdens welke het Engelse slagschip Hood
en het Duitse slagschip Bismarck tot zinken werden gebracht.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
21-05-1941:
Woensdag
- Duitse parachutisten veroveren het Malemé-vliegveld. De Nieuw-Zeelandse
infanterie, trekken per vergissing terug van heuvel 107, die een overzicht gaf
op het vliegveld van Malème. Een strategische blunder zo bleek, want de
Duitsers konden hierdoor 14.000 manschappen per vliegtuig aan land brengen.
- Zeegevechten ten noorden van Kreta.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
22-05-1941:
Donderdag
- In de nacht van 21 op 22 mei wordt door twee Nieuw-Zeelandse bataljons een
tegenaanval gelanceerd op het vliegveld van Malème. Het vliegveld wordt niet
ingenomen en de geallieerden moeten zich terugtrekken om niet ingesloten te
raken.
- De Engelse kruisers Gloucester en Fuji nabij Kreta door stuka's tot zinken
gebracht. De slagschepen Warspite en Valiant buiten gevecht gesteld.
- Freyberg beveelt terugtocht tot kortere linie.
- Hitler ontvangt de Italiaanse ambassadeur in Duitsland Alfieri, ter
gelegenheid van de ondertekening van het Staalpact.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
23-05-1941:
Vrijdag
- Aankondiging van Darlan dat Vichy-Frankrijk zijn vloot en koloniën niet zal
overgeven.
- De Fuhrer doet Weisung nr.30 uitgaan. Deze heeft betrekking op de Duitse steun
aan het Midden-Oosten, met name aan het Duits gezinde Irak en maatregelen ter
ondersteuning van de Arabische vrijheidsbeweging tegen Engeland.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
24-05-1941:
Zaterdag
- De Bismarck en de Prinz Eugen, die in het noordelijke deel van de Atlantische
Oceaan opereren worden door de Britse Norfolk en Suffolk geschaduwd en bij
Groenland onderschept; de Britse Hood door een Duitse voltreffer tot zinken
gebracht, de Bismarck beschadigd, zij weet echter te ontsnappen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
25-05-1941:
Zondag
- Zeer zware gevechten op Kreta.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
26-05-1941:
Maandag
- (NL) Alle Nederlandse orkesten zijn geariseerd, dat wil zeggen dat de joodse
musici van deelname eraan uitgesloten zijn.
- (NL) Hr.Ms. Van Kinsbergen houdt, ten oosten van het eiland Martinique, het
Franse s.s. "Winnipeg" (8.379 ton) aan en brengt het schip over naar
Port of Spain in Trinidad, alwaar het onder Britse vlag in de vaart komt.
- Generaal Freyberg meldt aan Wavell dat het front langs de Sudabaai onhoudbaar
is, Freyberg beveelt terugtocht tot Sphakia.
- De Bismarck wordt door een vliegboot van Coastal Command ca. 660 zeemijlen
noord ten westen van Brest ontdekt; zij wordt door een voltreffer onbestuurbaar
maar pas de volgende dag, na zware gevechten, tot zinken gebracht.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
27-05-1941:
Dinsdag
- (NL) Afkondiging van de verordening betreffende de aangifte en verzorging van
landbouwgrond in joods bezit.
- De 'Bismarck' wordt tot zinken gebracht.
- Het Afrikakorps krijgt versterking van de 15e pantser divisie.
- De Duitsers veroveren Chania.
- De Britten besluiten hun troepen van Kreta te evacueren.
- President Franklin D. Roosevelt (USA) roept de onbeperkte nationale
noodtoestand uit. De regering krijgt verregaande bevoegdheden over de economie
en zal zich tegen elke daad van agressie van Duitsland verzetten.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
28-05-1941:
Woensdag
- De Britten evacueren Heraklion.
- Ontruiming van Kreta door de Engelse Middellandse Zeevloot.
- Na zeven dagen durende onderhandelingen wordt te Parijs een protocol
ondertekend tussen de Franse minister van oorlog, generaal Huntziger, en de
gevolmachtigde van het OKW generaal-majoor Warlimont. Het beoogt naast
wapenbijstand voor Irak de beveiliging van de bevoorrading van het Afrika-koprs
via Tunesie en steun aan de Duitsers in de oorlog op de Atlantische Oceaan
vanuit Dakar (ingaande op 15 juli).
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
29-05-1941:
Donderdag
- Indienststelling van Hr.Ms. Isaac Sweers.
- De Britse troepen op Kreta worden geevacueerd.
- Duitse doorbraak tot aan Sphakia en inname van Sphakia op Kreta door Duitse
legereenheden.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
30-05-1941:
Vrijdag
- De overblijvende troepen op Kreta geven zich over.
- De Iraakse opstand wordt, door de Britten, neergeslagen.
- Het anti-Engelse kabinet Gailani van Irak gaat bij Chanikin over de Perzische
grens in ballingschap.
- In Servië worden de eerste antisemitische maatregelen genomen.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
31-05-1941:
Zaterdag
- (NL) Joden mogen geen gebruik meer maken van zwembaden, stranden en openbare
parken en geen kamers meer huren in bepaalde toeristen- en badplaatsen.
- De hele Balkan is veroverd door Duitsland. Hitler vraagt zijn vriend Mussolini
hem op korte termijn te ontmoeten. Mussolini is nogal verbolgen over de wijze
waarop Hitler hem ontbiedt.
- De Luftwaffe bombardeert per ongeluk Dublin, de hoofdstad van Ierland. Er
vallen 28 doden.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -